به گفته مطهری، اصولگرایان برداشت‌های اشتباهی از خیلی اصول داشتند و حالا همان حرف‌های گذشته ما را می‌زنند. یعنی دیر متوجه شدند و آسیب‌های زیادی هم دیدند. نماینده تهران در مجلس افزود: ما از ابتدا این حرفها را می‌زدیم که بالاخره نباید عقل را تعطیل کرد. اما آنها اصولگرایی را به این معنا گرفته بودند که عقل تعطیل می‌شود و از اصل ولایت فقیه و مسأله حفظ نظام هم برداشت‌های نادرستی داشتند. ما بارها این حرف‌ها را زدیم اما گوش شنوایی نبود. حالا کم کم دارند به این حرف‌ها می‌رسند. مطهری در پاسخ به این سؤال که آیا طرح خودانتقادی و نواصولگرایی مطرح شده ممکن است منجر به تحولاتی در اردوگاه اصولگرایان شود؟ گفت: بعضی از اصولگرایان متنبه شده و احساس می‌کنند باید اصلاحاتی در افکار و اعمالشان انجام دهند.

این چهره علمی و فرهنگی در سخنانی یادآور شد که در طول سال‌های گذشته فعالیت‌هایش را در قالب‌های مختلفی دنبال کرده و این روزها بیشتر تمرکزش روی حوزه فلسفه علوم اجتماعی و هرازگاهی هم جامعه شناسی فرهنگ است. او با اشاره به اینکه از سال 86 به صورت ارادی خود را از دانشگاه بازنشسته کرده، خطاب به همقطارانش گفت: «فکر نکنید اگر در عرصه رسمی نباشید دیگر اقبالی به شما نمی‌شود.»

افروغ حرف اصلی خود در طول این سال ها را نفی دوگانه انگاری‌ها دانست و تأکید کرد که ما امروز اسیر همین دوگانه انگاری‌ها هستیم با یک جهات خاص. به گفته وی وقتی اصل بر دوگانه نگری شد، وحدت از بین می‌رود و تفاوت اصالت پیدا می‌کند. از همین منظر بود که وی سیاست زدگی و کالایی شدن همه چیز را مشکل اساسی دانست و توضیح داد که اعتیاد، فقر، فحشا و... قربانیان نه سیاسیون بلکه فرهنگی‌ها هستند چرا که آنها رسالت خود را فراموش کرده و سیاسی شده‌اند. نیروهای فرهنگی که باید وحدت بخش باشند امروز استحکام بخش تفکیک و جدایی شده‌اند.

افروغ اگر چه در تقسیم ‌بندی‌های مرسوم سیاسی در جرگه اصولگرایان محسوب می‌شود اما دغدغه‌ها و کنش‌های فکری و سیاسی او همواره فراتر از این دسته ‌بندی‌ها بوده است. او دیروز خود نیز یادآوری کرد که با همه گروه‌ها بوده است و برخلاف تصورات بیرونی بین این گروه‌های مختلف سیاسی و فکری اشتراکات فراوانی دیده است. اشتراکاتی در بدی‌ها و خوبی‌ها. اما از آنجا که حجابی جلوی چشمان ما را گرفته نتوانسته‌ایم خوبی‌های همدیگر را ببینیم. افروغ راه اصلی دیدن خوبی‌های همدیگر، را «گفت‌و‌گو» دانست و البته تشریح ملزومات و مقومات آن را به مجالی دیگر موکول کرد.

سخنان افروغ با این جملات به پایان رسید: «مواجهه من با انقلاب اسلامی همراه با درهم تنیدگی نشاط و افسردگی است، به گفتمانش می‌نگرم شاد می‌شوم به واقعیاتش می‌نگرم افسرده می‌شوم. رهایش می‌کنم بی‌تفاوت می‌شوم و با توجیه دلخوش می‌شوم. خودمان را به فراموشی زده‌ایم و به توجیهات مختلف دل خوش کرده‌ایم. در بهترین حالت نگران از بدتر شدن وضع موجود هستیم. با خودمان صادق نیستیم و فکر می‌کنیم این وضع روحی‌مان دوام می‌آورد. به امید وحدت و همدلی از دست رفته یا کم رنگ شده، امید به وحدتی اصولی برای اصلاحی سازنده.»

* دکتر گلشنی: برداشت ما از علم درست نیست

در میان سخنان میهمانان این برنامه، اظهارات کوتاه دکتر مهدی گلشنی استاد دانشگاه و پژوهشگر قابل تأمل‌تر بود آنجا که تأکید داشت برداشت ما از علم درست نیست و با تداوم این مسیر معلوم نیست به کدام ناکجاآباد خواهیم رفت. وی با تمجید از شخصیت و رویکرد آزادمنشانه و انتقادی عماد افروغ، گفت: «هم جریان علم و هم جریان فرهنگ دچار انحراف شده و برداشت ما از علم درست نیست.»

این استاد دانشگاه به گزارش خبرنگار «سی‌ان‌ان» از سفر به ایران اشاره کرد که گفته بود تهران امریکایی‌ترین شهری است که دیده. همین ادعا را خبرنگار- عکاس فرانسوی هم بعد از سفر به تهران بیان کرده و گفته است که از یک طرف بیلبوردهای تهران مزین به تصویرهایی از اوباما و شمر و یزید در کنار هم است و همزمان تمام آثار و زندگی در تهران مثل امریکاست. به اعتقاد او علت بسیاری از عقب ماندگی‌های ما بی‌توجهی به فرهنگ است؛ «متأسفانه از ابتدای انقلاب دولت‌های ما برای فرهنگ ارزشی قائل نبودند. دانشگاه‌های ما‌شأن نداشتند می‌توانید نسبت افزایش بودجه وزارت علوم را با دیگر وزارتخانه‌ها مقایسه کنید و نکته مهم دیگر این است که نه شورای عالی انقلاب فرهنگی، نه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و نه وزارت علوم به این فرهنگ آشفته که نه شرقی است نه غربی است و نه اسلامی توجه ندارند و رصد نمی‌کنند.» گلشنی تأکید کرد که اگر این بی‌توجهی‌ها ادامه یابد با مشکلات بسیاری روبه رو خواهیم شد.

** برش

برخی اصولگرایان متنبه شده اند

علی مطهری نایب رئیس مجلس میهمان ویژه مراسم نکوداشت دکتر عماد افروغ بود. او به همراه چهره‌هایی همچون عماد افروغ و محمد خوش چهره از سالها پیش منتقد برخی رفتارها و مواضع اصولگرایان بوده است. در حاشیه این مراسم و در پاسخ به این سؤال که اصولگرایان چرا در سال‌های گذشته به انتقادات این طیف توجه نکرده و حالا دم از خودانتقادی و نواصولگرایی می‌زنند؟ گفت: آقای افروغ و خود من از سال‌ها پیش‌تر می‌گفتیم که اصولگرایان باید تجدید نظری در اصول خود انجام دهند.

شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه ایران، صفحه 3 ، تاریخ انتشار: 10 مرداد 1396، شماره: 6557 .